غذاهای گیاهی نظیر میوه‌ها، سبزی‌ها و غلات کامل، حاوی ترکیباتی به نام آنتی اکسیدان هستند که برای سلامت انسان مفید هستند. این مواد بسیاری از بیماری‌های مرتبط با افزایش سن را به تاخیر انداخته و از بیماری‌های غیرواگیر از جمله بیماری‌های قلبی – عروقی، دیابت و انواع سرطان‌ها پیشگیری می‌کنند.

به گزارش ایسنا، آنتی اکسیدان‌ها نه تنها در پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر نقش دارند بلکه در حفظ سلامت پوست و کند شدن روند پیری در پوست نیز موثر هستند.

برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی، به عنوان آنتی اکسیدان‌ها شناخته شده‌اند. مهم‌ترین این مواد که دارای فعالیت آنتی اکسیدانی هستند عبارتند از ویتامین‌های A, C, E ، بتاکارون، سلنیوم، روی، منیزیوم و ترکیبات لیکوپن.

وجود بسیاری از آنتی اکسیدان‌ها با رنگ خاص در مواد غذایی مشخص می‌شوند از جمله رنگ قرمز تیره در میوه‌هایی نظیر گیلاس، آلبالو و گوجه فرنگی، رنگ نارنجی در هویج، رنگ زرد در ذرت، انبه و زعفران و رنگ آبی مایل به بنفش در تمشک، شاتوت و انگور.

نقش آنتی‌ اکسیدان‌ها در سلامت

در بدن انسان روزانه میلیون‌ها فرآیند به وقوع می‌پیوندد که برای انجام آنها بدن نیاز به اکسیژن دارد. این عمل اکسیداسیون نام دارد و طی آن مولکول‌ها الکترون از دست می‌دهند و باعث تولید ترکیبات فعالی به نام اکسیدها یا رادیکال‌های آزاد می‌شوند که در برخی مواقع سبب آسیب سلول‌ها و از بین رفتن آن‌ها می‌شود.

برخی از بیماری‌های تحلیل برنده نظیر سرطان‌ها، بیماری‌های قلبی – عروقی، آلزایمر، بیماری‌های عملکرد سیستم ایمنی و برخی از بیماری‌های چشمی با رادیکال‌های آزاد ارتباط دارند.

آنتی اکسیدان‌ها از طریق ترکیب شدن با اکسیدهای مضر (رادیکال‌های آزاد) موجب حفاظت سلول‌های بدن در مقابل آسیب‌های ناشی از فعالیت اکسیدها می‌شوند. همچنین آنتی اکسیدان‌ها می‌توانند آسیب‌هایی که قبلا در سلول‌ها، توسط رادیکال‌های آزاد ایجاد شده است را بهبود بخشند.

نکات کلیدی:

- برای حفظ سلامت و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی روزانه 5 واحد و بیشتر از سبزی‌ها و میوه‌ها مصرف کنید.

- پیشگیری از سرطان‌ها با مراقبت‌های مداوم غذایی، رعایت رژیم‌های غذایی کم چرب و مصرف زیاد سبزی و میوه امکان پذیر است.

- باید به خاطر داشته باشیم که مصرف سبزی و میوه، غلات کامل و شیر و لبنیات کم چرب، که موجب دریافت آنتی اکسیدان‌ها می‌شوند، در سلامت اغلب مردم مفید است.

چنانچه در رژیم غذایی دو اصل تعادل و تنوع رعایت شود، نیاز افراد سالم به آنتی اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و املاح برآورده شده و لزومی به استفاده از مکمل‌ها نیست. اما گروه‌های در معرض خطر مانند کودکان، زنان باردار، شیرده و … نیازمند دریافت برخی از مواد مغذی از طریق مکمل‌ها هستند.

همچنین کاروتنوئیدها، فلاونوئیدها، ایزوتیوسیانات‌ها، فنل‌ها، سولفیدها و تیول‌ها شناخته شده‌ترین آنتی اکسیدان‌ها هستند که در مواد غذایی نظیر میوه‌ها، سبزی‌ها، تخم مرغ، چای، قهوه، شکلات و دارچین و بادام زمینی وجود دارند.

آنتی اکسیدان‌ها در خنثی کردن رادیکال‌های آزاد، حفاظت سلول‌ها در مقابل اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد، حفظ سلامت بینایی، حفظ سلامت پروستات، بهبود عملکرد مغز، حفظ سلامت قلب، حفظ سلامت دستگاه ادراری، از بین بردن خاصیت سمی ترکیبات نامطلوب و حفظ و تقویت عملکرد سیستم ایمنی نقش دارند.