احساس می‌کنید خواب شبانه به جای آنکه حالتان را بهتر کند، خسته‌ترتان می‌کند؟ بعد از تمام شدن کارهای خانه، حتی توان چند قدم راه رفتن هم برایتان باقی نمی‌ماند؟ خواب ناگهانی رهایتان نمی‌کند؛ چه در حال تماشای تلویزیون باشید و چه مشغول خوردن غذا. خب، اگر شما چنین موضوعات آزار‌دهنده‌ای را تجربه کرده‌اید باید بدانید تنها نیستید.

خستگی مزمن یکی از عمده‌ترین دلایلی است که باعث می شود آدم‌ها سراغ آزمایش‌های بلند بالا و چکاپ‌های بی‌فایده بروند. این موضوع یک اختلال فراگیر است. تحقیقات نشان داده، از میان هر 5 نفر، یک نفر به‌طور غیرمعمولی احساس خستگی را تجربه می‌کند و از میان هر 10 نفر، یک نفر به خستگی طولانی مدت و تمام‌نشدنی مبتلاست. اما احساس خستگی مداوم تنها یک حس آزار‌دهنده نیست.

اگر آن را جدی نگیرید و سراغ درمانش نروید خیلی زود به شیوه زندگی شما تبدیل می‌شود و با خودش اختلالات خواب و مشکلات دیگری را به همراه می‌آورد؛ بیماری‌هایی مثل موارد ناشناخته دیابت نوع2،  کاردیومیوپاتی یا بیماری های تیروئید همه می‌توانند از دلایل این کسالت همیشگی باشند. خلاصه اینکه خستگی به‌خودی خود یک بیماری نیست  بلکه می‌تواند نشانه یک بیماری - فیزیکی، روانی یا اجتماعی - باشد.

بدنتان کوفته است و مورمور می‌شود؟

علائم دیگر: خستگی غیرعادی و فزاینده در طول زمان، مشکلات بینایی خفیف، تشنگی و دفع ادرار بیش از حد معمول، عفونت‌های مکرر، طولانی شدن دوره التیام زخم‌ها، بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن دست یا پا.

علت احتمالی: می‌توان دیابت نوع 2  را در گروه علت‌های این موضوع دانست. ممکن است این افراد به دلیل بیماری‌شان توان خوردن غذاهای چرب و انجام ورزش را نداشته باشندکه این موضوع باعث خستگی بیشتر آنها می‌شود و نوسان میزان قند خون هم منجر به خستگی در این افراد می‌شود. دیابت نوع 2 به دلیل ‌توانایی نداشتن بدن در ساختن هورمون انسولین ایجاد می‌شود و به همین دلیل این بیماران باید درمان‌های انسولینی را ادامه دهند. این نشانه‌ها می‌تواند در طول چند هفته یا زمانی بیشتر ظاهر شود.

درمان: هدف از درمان این اختلال، حفظ سطح قند خون برای جلوگیری از ابتلای بیمار به عوارض این بیماری از قبیل کوری، آسیب عصبی، زخم و قطع عضو است. درمان این وضعیت شامل ورزش منظم، رژیم غذایی سالم و گاهی دارو درمانی برای جلوگیری از بالا رفتن  قند خون است.

در زمان مطالعه یا تماشای تلویزیون خواب می‌روید؟

علائم دیگر: احساس خستگی و ناتوانی در تمرکز در زمان انجام وظایف روزانه، به خواب رفتن ناگهانی در زمانی که بیمار تحرک جسمی ندارد، حتی در زمانی که فرد مشغول غذا خوردن است، خروپف کردن، بیدار شدن از خواب با گلو درد یا احساس خشکی در گلو، کم حافظه شدن یا اختلال در تمرکز و سردرد (به‌خصوص هنگام صبح).

علت‌های احتمالی: اختلال آپنه  باعث مشکلات در خواب شده و منجر به مسدود شدن راه های هوایی می‌شود و این انسداد در بیماران حدود 10 ثانیه یا بیشتر طول می‌کشد، پس از این توقف بیمار تنفس مجدد را شروع می‌کند و این تنفس بیشتر با خرناس کشیدن یا نفس نفس زدن شروع می‌‌شود. برای بیماران مبتلا به آپنه این موضوع می‌تواند چند بار در شب اتفاق بیفتد، هر چند آنها معمولا چیزی از این موضوع را به یاد نمی‌آورند.

درمان: کم کردن وزن و ترک سیگار به این بیماران کمک خواهد کرد تا مجرای تنفسی‌شان را باز نگه دارند. همچنین این افراد باید به پهلو بخوابند و عادت خوابیدن به پشت را ترک کنند. برای برخی مبتلایان استفاده از ماسک تنفسی در شب هم توصیه می‌شود تا از خطر قطع شدن تنفس در آنها جلوگیری کند.

در پایان روز بی‌حال و خسته‌اید؟

علائم دیگر: بی انرژی بودن در پایان یک روز کاری و ناتوانی در انجام هرکاری بعد از این زمان، اسهال یا یبوست، تهوع و استفراغ، پف‌کردگی شکم، درد و نفخ بیش از حد و احساس گرفتگی شکم.

علت‌های احتمالی: گلوتن را می‌توان متهم ردیف اول این نوع از خستگی دانست. این ماده پروتئین موجود در دانه‌های خاص مانند گندم، جو و چاودار است که در نتیجه مصرف غذاهایی مانند نان و پاستا، غلات صبحانه، شیرینی و پیتزا ایجاد می‌شود. این اختلال موجب تحریک سیستم ایمنی بدن شده و احتمال حمله به بافت روده را بالا می‌برد. بنابراین به جذب مواد مغذی در بدن دچار شده و باعث بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان و کم‌خونی که دلیل عمده خستگی در بیمار هستند، می‌شود.

درمان: شما باید به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید تا گام به گام برای حذف گلوتن از رژیم غذایی‌تان پیش برود و امکان از دست دادن مواد مغذی بدنتان را از بین ببرد.

ناگهان احساس خستگی و ناتوانی می‌کنید؟

علائم دیگر: ناتوانی شدید در انجام فعالیت فیزیکی، دوره عادت ماهانه شدید، تعریق شبانه و نوسانات خلق‌و?خوی.

علت‌های احتمالی: دوره پیش از یائسگی و دوره 5 ساله‌ای که منتهی به یائسگی می‌شود می‌تواند این مشکلات را ایجاد کند زیرا در این دوره تخمدان‌ها شروع به تولید میزان کمتری از هورمون استروژن می‌کنند. زنانی که قبل از یائسگی دچار عادت ماهانه شدیدی می‌شوند هم در معرض این اختلال هستند. افت در تعداد گلبول‌های قرمز خون در این افراد، می‌تواند منجر به کم خونی در آنها شود که یکی از علت‌های شایع خستگی به شمار می‌رود. تعریق شبانه، یکی دیگر از علائم یائسگی است که می تواند خواب را هم مختل کند.

درمان: ورزش منظم ممکن است در درمان این اختلال موثر باشد. به خواب رفتن و بیدار شدن از خواب در یک زمان در هر روز هم یکی دیگر از راه‌هایی است که می‌تواند این مشکل را از بین ببرد. این استراحت منظم شبانه هم می‌تواند یک خواب آرام و خوب را به شما هدیه کند و هم خستگی ناشی از یائسگی را جبران کند.

ضعیف و غمگین شده‌اید؟

دیگر علائم: خستگی، احساس سرما، خشکی پوست یا پریدگی رنگ، نازک شدن مو، ناخن‌های شکننده و خشن شدن صدا.

علت‌های احتمالی: حداقل یک پنجم از مردم در انگلیس دچار بیماری تیروئید هستند و بیشتر مبتلایان را زنان تشکیل می‌دهند. اختلال در ترشح غده تیروئید می‌تواند شما را روز به روز خسته‌تر کند. غده تیروئید که در جلوی نای قرار دارد، مسئولیت تولید هورمون‌های تیروکسین و تری‌یودو تیرونین را برعهده دارد. با تولید این هورمون‌ها در بدن، سیستم رشد بدن تنظیم می‌شود و سوخت‌وساز انرژی نظم پیدا می‌کند. هنگامی که هورمون تیروئید شما کاهش می‌یابد، فرآیند متابولیک کند می‌شود،  بنابراین شما احساس خستگی می‌کنید.

درمان: تشخیص این اختلال براساس آزمایش خون و برای بررسی سطح هورمون ساخته شده در بدن صورت می‌گیرد. لووتیروکسین دارویی است که در بیشتر درمان‌ها برای جایگزین کردن هورمون تیروکسین توصیه می‌شود.

ضعیف و همیشه تشنه‌اید؟

علائم دیگر: خشکی دهان، لب‌ها و چشم‌ها،  تیرگی ادرار و سردرد.

علت‌های احتمالی: کم آبی! اگر ما دچار کم آبی شویم، حجم خون کاهش می‌یابد بنابراین قلب مجبور می‌شود سخت‌تر کار کند تا پمپاژ را به همان حجم اولیه برساند. وقتی که شما دچار کم‌آبی می‌شوید، ضعف و خستگی جزو علائم اولیه‌ای است که در بدن شما مشاهده می‌شود. این مشکل می‌تواند در طول روز شما را خسته نشان بدهد و باعث شود که بدنتان هر روز ضعیف‌تر از قبل شود. برخلاف تصور شما بیماری خاصی دلیل این خستگی نیست و تنها با جبران کم‌آبی بدنتان می‌توانید مشکل را حل کنید.

درمان: ما نیاز به 2 لیتر آب در روز داریم. این میزان آب می‌تواند از هر نوع مایع مانند آبمیوه، سوپ، چای و مواد غذایی، میوه‌هایی مثل انگور و خربزه و سبزیجات پر از آب و حتی پنیر تامین شود.